Bild gazetesi için enstitünün yaptığı yeni bir ankete göre, sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) %27 oy alarak Alman partileri arasında birinci sıraya yerleşti ve INSA anketlerinde halk desteğinde yeni bir rekor kırdı.
Daha önce 7 Ekim’de yayınlanan bir anket, AfD’nin %26,5’lik rekor bir desteğe ulaştığını göstermişti.
Yeni ankete göre, katılımcıların %27’si şu anda AfD’ye oy vermeye istekliyken, iktidardaki Hristiyan Demokrat ve Hristiyan Sosyal Birlik (CDU/CSU) bloğunun oyların %25’ini alması bekleniyor. Ankete göre, katılımcıların %14’ü Sosyal Demokratlara (SPD) oy vermeye istekliyken, %11’i Yeşiller ve Sol Parti’ye oy vermeye istekli. Geri kalan partiler ise Alman parlamentosu seçimleri için gereken %5 barajını aşamayacak.
AfD’nin Halk Desteği Rekoru Kırdı: Son Anketlerde Zirveye Çıktı
Almanya’da aşırı sağcı Alternatif für Deutschland (AfD) partisi, son yapılan bir kamuoyu araştırmasında ülke tarihindeki en yüksek destek oranına ulaşarak rekor kırdı. INSA enstitüsü tarafından Bild gazetesi için gerçekleştirilen ankete göre, AfD’nin oy oranı %27’ye yükseldi ve bu, partinin bugüne kadarki en iyi sonucu olarak kaydedildi. Bu oranla AfD, ana muhalefet konumundaki CDU/CSU ittifakını (%25) geçerek Almanya’da en popüler parti haline geldi.
Anket Detayları
- Tarih ve Yöntem: Araştırma 11 Ekim 2025’ten bu yana yapılan değişiklikleri yansıtıyor. INSA, 2.000’den fazla katılımcıyla telefon ve online anketler üzerinden veri topladı.
Parti Dağılımı:
| Parti | Oy Oranı (%) | Değişim (Son Anketten) |
|---|---|---|
| AfD | 27 | +1 |
| CDU/CSU | 25 | +1 |
| SPD | 14 | – |
| Yeşiller | 11 | -1 |
| Sol Parti | 11 | – |
| BSW | 4 | – |
| FDP | 4 | – |
| Diğer | 4 | -1 |
Bu sonuçlar, AfD’nin özellikle doğu eyaletlerinde (örneğin Thüringen ve Sachsen’de %30’un üzerinde) güçlü desteğini koruduğunu gösteriyor. Batı eyaletlerinde ise oranlar daha düşük olsa da, genel trend yukarı yönlü.
Nedenler ve Bağlam
AfD’nin yükselişi, göç politikaları, ekonomik sıkıntılar (enflasyon ve enerji fiyatları) ve Ukrayna’ya askeri yardımlara yönelik eleştirilerle açıklanıyor. Şubat 2025 federal seçimlerinde %20,8 oy alarak ikinci sıraya yerleşen parti, o zamandan beri anketlerde istikrarlı bir artış gösterdi. Ağustos 2025’te Forsa anketinde %26’ya ulaşmıştı; şimdi ise %27 ile zirveyi ele geçirdi. Ayrıca, Federal Anayasa Koruma Teşkilatı (BfV) tarafından Mayıs 2025’te “aşırı sağcı” olarak sınıflandırılmasına rağmen, parti liderleri Alice Weidel ve Tino Chrupalla bu etiketi “demokrasiye darbe” olarak nitelendirerek destekçilerini mobilize etti.
Sosyal medyada (X platformunda) konu hızla yayıldı; bugün paylaşılan postlarda “Neuer Umfrage-Rekord für AfD!” başlığıyla yüzlerce etkileşim aldı. Muhalifler “brandmauer” (ateş duvarı) tartışmasını yeniden alevlendirirken, AfD sempatizanları bunu “sistem partilerinin sonu” olarak kutluyor.
Avrupa’daki Aşırı Sağ Yükselişi: 2025’te Yeni Bir DalgaAvrupa’da aşırı sağ partilerin yükselişi, son yıllarda hız kazanan bir trend haline geldi. Özellikle 2024 Avrupa Parlamentosu seçimlerinden sonra, bu partiler göç karşıtlığı, ekonomik hoşnutsuzluk ve AB karşıtlığı gibi temalarla seçmen tabanını genişletti. 2025’te ise Almanya, Fransa, İtalya ve diğer ülkelerde anketlerde ve seçimlerde rekor kıran bu partiler, merkez sağ partileri bile geride bırakarak “ateş duvarı” (cordon sanitaire) stratejisini zorluyor. Bu yükseliş, Trump’ın ABD’deki zaferiyle de paralellik gösteriyor; ancak aşırı sağın iktidara tam erişimi hala sınırlı, çünkü diğer partiler işbirliğini reddediyor.
Ana Nedenler
Aşırı sağın popülaritesi, birden fazla faktörün birleşiminden kaynaklanıyor:
- Göç ve Kimlik Krizi: 2015 göç dalgasından beri süren tartışmalar, 2025’te Ukrayna savaşı ve Orta Doğu gerilimleriyle alevlendi. Seçmenlerin %60’ından fazlası göçü en büyük sorun olarak görüyor.
- Ekonomik Baskılar: Enflasyon, enerji krizi ve Trump’ın ticaret savaşları, geleneksel partilere güveni erozyona uğrattı. Aşırı sağ, “elitlere karşı halk” söylemiyle oy devşiriyor.
- Kurumsal Güvensizlik: Yolsuzluk skandalları ve AB bürokrasisi eleştirileri, Euroskeptik partileri güçlendiriyor. X platformunda (eski Twitter) son aylarda “far right Europe” aramaları %40 arttı, kullanıcılar bunu “sistem partilerinin sonu” olarak kutluyor.
- Transatlantik Etki: Trump 2.0’ın zaferi, Orbán ve Le Pen gibi liderleri cesaretlendirdi; ancak bu, AB içinde bölünmelere yol açıyor
Ülke Bazlı Durum (2025 Anket ve Seçim Sonuçları)
Aşırı sağ, Avrupa’nın dört büyük ekonomisinde (Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere) anketlerde lider konumda.
Aşağıdaki tablo, son verilere göre özetliyor:
| Ülke | Ana Parti(ler) | Son Anket/Seçim Sonucu (%) | Değişim (2024’ten) | İktidardaki Durum |
|---|---|---|---|---|
| Almanya | AfD (Alternative für Deutschland) | 27 (INSA, Ekim 2025) | +7 | Muhalefet; eyaletlerde %30+ (Thüringen’de zafer) |
| Fransa | RN (Rassemblement National) | 32 (Ifop, Eylül 2025) | +5 | Muhalefet; 2024’te mecliste 142 sandalye |
| İtalya | FdI (Fratelli d’Italia) | 29 (SWG, Ağustos 2025) | +3 | İktidarda (Meloni başbakan) |
| İngiltere | Reform UK (Nigel Farage) | 28 (YouGov, Ekim 2025) | +14 | Muhalefet; 2024’te 5 sandalye |
| Polonya | PiS & Konfederacja | 50 (blok, Mayıs 2025 cumh.) | +10 | Başkanlıkta (Nawrocki); muhalefet |
| Portekiz | Chega | 23 (Mayıs 2025 seçim) | +8 | Muhalefet; 2. parti |
| Avusturya | FPÖ (Freedom Party) | 31 (Eylül 2024 seçim) | +9 | Koalisyon girişimi başarısız |
| Hollanda | PVV (Geert Wilders) | 20 (Haziran 2025) | -2 | Eski koalisyon çöktü; muhalefet |
| Macaristan | Fidesz (Viktor Orbán) | 48 (sürekli iktidar) | Sabit | İktidarda; AB karşıtı |
Siyasi ve Toplumsal Etkiler
- Koalisyon Zorlukları: “Ateş duvarı” stratejisi (aşırı sağla işbirliği yasağı) hala geçerli, ama Almanya’da CDU’nun göç kısıtlaması için AfD oylarına bel bağlaması gibi çatlaklar oluşuyor.
- Politika Değişimleri: Göç yasaları sertleşiyor (Danimarka’da en katı kurallar), Ukrayna yardımları tartışmalı hale geliyor. İklim ve çevre politikaları sulandırılıyor (AB Deforestation Yönetmeliği gevşetildi).
- AB Üzerindeki Baskı: Euroskeptik partiler, karar alma süreçlerini yavaşlatıyor. Trump’ın ticaret politikalarıyla birleşince, Avrupa yeniden silahlanmasını zorlaştırıyor.
- Protesto ve Karşı Tepkiler: Almanya’da AfD karşıtı protestolar milyonları sokağa döktü; ancak şiddet olayları (örneğin Slovakya’da suikast girişimi) gerilimi artırıyor.
Gelecek Beklentileri 2025 sonu ve 2026 seçimleri (Fransa, Almanya federali) kritik. Analistler, aşırı sağın %24 oy payıyla (2020’den beri) parlamentolarda %23 sandalye aldığını, ama iktidar erişiminin sınırlı kaldığını belirtiyor.
Kaynak: Musitem Haber
