İspanya parlamentosu (Kongre), 8 Ekim 2025 tarihinde, Başbakan Pedro Sánchez’in hükümeti tarafından Gazze’deki “soykırımı sona erdirmek” amacıyla sunulan İsrail’e yönelik tam silah ambargosunu yasalaştıran tasarıyı onayladı. Oylama, 178 evet oyuna karşı 169 hayır oyuyla geçti ve ambargo derhal yürürlüğe girdi.
Detaylar:
- Ambargonun Kapsamı: Kararname, İsrail’e savunma ekipmanları, mühimmat, askeri malzeme, çift kullanımlı ürünler ve teknolojilerin ihracatını ve ithalatını tamamen yasaklıyor. Ayrıca, İsrail ordusuna yakıt veya askeri malzeme taşıyan gemilerin ve uçakların İspanyol limanlarına ve hava sahasına girişi engelleniyor. İşgal altındaki Filistin topraklarındaki yasadışı İsrail yerleşimlerinden ithalat da yasaklandı.
- Arka Plan: Bu adım, 7 Ekim 2023 Hamas saldırısından sonra zaten yürürlükte olan kısmi kısıtlamaları resmileştiriyor. Hükümet, ambargoyu Eylül 2025’te duyurmuş, ancak parlamentonun onayı için beklemişti. İspanya, Avrupa Birliği’nde İsrail’e en sert eleştirilerden birini yapan ülke olarak öne çıkıyor; daha önce Filistin devletini tanımış ve İsrail büyükelçisini geri çağırmıştı.
- Oylama Dinamikleri: Tasarıyı sosyalistler (PSOE), sol partiler (Sumar, Podemos) ve bölgesel milliyetçi gruplar (Basque ve Katalan) destekledi. Muhalefetteki muhafazakâr Halk Partisi (PP) ve aşırı sağ Vox ise karşı çıktı. Podemos, ambargoyu “yetersiz” diye eleştirmiş olsa da son anda destek verdi.
- Tepkiler: İsrail, karara sert tepki gösterdi; Madrid’deki büyükelçiliği, oylamanın 7 Ekim yıldönümünden bir gün sonraya ertelenmesini “pervers ve insani olmayan” olarak nitelendirdi. Hükümet yetkilileri ise bunu “uluslararası düzeyde öncü bir adım” olarak savundu.
NE OLMUŞTU?
İspanya hükümeti, İsrail’in Gazze’de 2 yıldır süren soykırımından bu yana İsrail ile silah ticareti yapmadığını uzun süredir savunsa da bazı sivil toplum kuruluşları, tarih ve kontratlarla bunun tersi olduğunu ileri sürüp, hükümete baskı yapmıştı. Hükümet, gerek iç baskılar gerekse İsrail ile yaşadığı diplomatik krizden ötürü 9 Eylül’de İsrail’e 9 maddelik yaptırım kararı almıştı.
İspanya parlamentosu İsrail’e silah ambargosu hangi silahları içeriyor
8 Ekim 2025 tarihi itibarıyla, İspanya Parlamentosu (Cortes Generales), Başbakan Pedro Sánchez hükümetinin önerdiği ve 23 Eylül 2025’te Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen Kraliyet Kararnamesi’ni onaylayarak İsrail’e yönelik tam silah ambargosunu yasalaştırmıştır. Bu karar, 178’e karşı 169 oyla kabul edilmiş olup, Gazze’deki askeri operasyonlar nedeniyle “soykırımı durdurmak” amacıyla alınmıştır. Ambargo, Ekim 2023’ten beri fiilen uygulanan kısıtlamaları yasal hale getirmekte ve hem ihracat hem de ithalatı kapsamaktadır.
Ambargonun Kapsamı ve Dahil Edilen Silah/Teslimat Türleri
Ambargo, tüm savunma ekipmanları, ikili kullanımlı (dual-use) teknolojiler ve askeri malzemeler ile ilgili alım-satım, transit ve lojistik desteği yasaklamaktadır. Bu, geniş bir yelpazeyi kapsar ve şu unsurları içerir:
| Kategori | Dahil Edilen Unsurlar | Açıklama |
|---|---|---|
| Silahlar ve Mühimmat | » Silahlar (ateşli silahlar, savaş silahları) » Mühimmat (kurşun, top mermisi) » Bombalar, el bombaları, torpido, mayın, füze ve benzeri harp mühimmatı » Anti-tank füzeleri (örneğin, Spike LR2 tipi) » Roketatar sistemleri (örneğin, SILAM topçu roketatarı) | İspanya, 2025’te iptal edilen sözleşmelerle bu kategorideki ithalatı (örneğin, 15 milyon mermi, 168 lançer ve 1.680 füze) durdurmuştur. |
| Askeri Ekipman ve Teknoloji | » Koruyucu teçhizat (kask, yelek) » Lazer hedefleme sistemleri (örneğin, Litening 5) – İkili kullanımlı teknolojiler (sivil-askeri amaçlı ekipmanlar) | Ambargo, bu ekipmanların İsrail’e ihracatını ve İspanya’ya ithalatını tamamen yasaklar; mevcut lisanslar iptal edilmiştir. |
| Lojistik ve Destek Malzemeleri | » Yakıt (İsrail ordusu için) – Savunma malzemesi taşıyan uçak/gemi transitleri | İspanyol limanları ve hava sahası, bu tür taşımalara kapalıdır; hava yakıtı transit talepleri reddedilir. |
| Diğer Kısıtlamalar | » İşgal altındaki topraklardan ithalat yasağı (Batı Şeria yerleşimleri) – Gazze’de “soykırım, insan hakları ihlali veya savaş suçu”na katılan kişilerin İspanya’ya giriş yasağı | Bu, İsrailli yetkilileri (örneğin, Netanyahu) etkileyebilir. |
Ambargo, İspanya’nın savunma sektöründeki İsrail bağımlılığını (örneğin, Rafael ve Elbit Systems gibi firmalarla sözleşmeler) “teknolojik kopuş” ile gidermeyi hedefler. Hükümet, ulusal güvenlik için istisnalar yapabileceğini belirtse de, şu ana kadar iptal edilen sözleşmeler toplam 1 milyar Euro’yu aşmıştır.
Bu karar, İspanya’nın AB içindeki en sert tutumunu yansıtmaktadır ve Filistin’e 150 milyon Euro insani yardım ile UNRWA’ya 10 milyon Euro ek destekle desteklenmektedir. Karşıt görüşler (örneğin, muhafazakar PP partisi), İspanya’nın güvenliğini riske atabileceğini savunmaktadır.
Kaynak: Musitem Haber
