İsrail ve Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler sonucunda, Gazze’deki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan “ateşkes anlaşmasının ilk aşaması” üzerinde uzlaştı. İsrail Kabinesi, 9 Ekim 2025 Perşembe akşamı (yaklaşık 18:00 Yerel saat) toplanarak anlaşmayı onayladı ve ateşkes, kabine onayı sonrası 24 saat içinde yürürlüğe girdi.
Bu, iki yıllık çatışmada önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor; anlaşma kapsamında Hamas, kalan 20 İsrailli rehineyi (yaşayanlar dahil) 72 saat içinde serbest bırakacak, İsrail ise yüzlerce Filistinli mahkumu takas edecek. İsrail güçleri, Gazze’nin yaklaşık %53’ünü kontrol eden bir tampon hat arkasına çekilecek ve tam çekilme sonraki aşamalarda planlanıyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşmanın silahsızlanma hükmü uygulanana kadar İsrail ordusunun Hamas’a baskıyı sürdürmek amacıyla Gazze Şeridi’nde kalacağını söyledi.
İsrail ve Hamas ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya vardı
Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümet, “Gazze’deki savaşı sona erdirme ve tüm İsrailli esirleri geri getirme anlaşmasını” onayladı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner’in de katıldığı toplantıda 5 aşırı sağcı bakan anlaşmaya “hayır” oyu verdi.
Aşırı sağcı bakanların “hayır” oyuna rağmen Hamas ile varılan Gazze’deki ateşkes anlaşmasının ilk aşaması Güvenlik Kabinesi’nde kabul edildi.
İsrail resmi yayın kurumu KAN’ın haberine göre, hükümetteki bakanların çoğunluğu anlaşmayı onaylarken, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dahil 5 bakan karşı oy kullandı.
İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde işgal ettiği bazı bölgelerden kısmi olarak çekilmeye başladığı bildirildi.
İsrail devlet televizyonu KAN’da yer alan haberlere göre, anlaşmanın kabul edilmesi sonrası İsrail askerleri Gazze’de işgal edilen bazı bölgelerden “ayarlanmış konuşlanma hatlarına” çekilmeye başladı.
İsrail Ordu Radyosu ise anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından bazı tugayların Gazze’den çekildiğini yazdı.
Öte yandan bölgeden gelen görüntülerde, kısmi çekilmenin ardından Gazze sınırında yaşanan askeri hareketlilik dikkati çekiyor.
Anlaşmanın Temel Unsurları
- Ateşkes Başlangıcı: Kabine onayı sonrası 24 saatlik bir süre başlıyor. Bu süre sonunda ateşkes yürürlüğe girecek. İsrail ordusu, Gazze içinde belirlenen bir hatta (yaklaşık kuzey-güney hattı boyunca) geri çekilecek, ancak Gazze’nin etrafını kuşatan pozisyonlarını koruyacak.
- Rehinelerin Serbest Bırakılması: Hamas, 72 saat içinde hayatta olan tüm İsrailli rehineleri (yaklaşık 20-30 kişi) serbest bırakacak. Karşılığında İsrail, 250 ömür boyu hapis cezası alan Filistinli mahkûm ve 1.700 Gazze’de gözaltına alınan kişiyi (kadınlar ve çocuklar dahil) salıverme taahhüdünde bulundu.
- Yardım ve Yeniden Yapılanma: Ateşkesle birlikte Gazze’ye insani yardım akışı artacak. BM, 700.000 çocuğun eğitimi için okulları açmayı ve geniş çaplı yeniden yapılanmayı planlıyor. Trump, “kalıcı barış” ve Gazze’nin yeniden inşası vaat etti.
Tepkiler ve Gelişmeler
- İsrail İçinde: Tel Aviv’de kutlamalar düzenlendi, ABD bayrakları da sallandı. Ancak aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich gibi isimler anlaşmaya karşı çıktı. Ben-Gvir, Hamas’ın tamamen yok edilmemesi halinde hükümeti devireceğini tehdit etti, Smotrich ise “karışık duygular” yaşadığını belirtti. Netanyahu’nun hükümeti, bu itirazlara rağmen çoğunlukla onay verdi.
- Filistin Tarafı: Gazze’de (Khan Younis ve Nuseirat gibi bölgelerde) Filistinliler sokaklara dökülüp kutladı. Hamas, ABD garantisiyle anlaştığını duyurdu. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, uzun vadeli barış için İsrailli aktivistlerle görüştü.
- Uluslararası Destek: Trump, rehinelerin Pazartesi veya Salı günü serbest kalacağını ve Mısır’da imza töreni için bölgeye gideceğini açıkladı. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, iki devletli çözüme dayalı siyasi bir çözüm umduğunu belirtti. ABD Merkez Komutanlığı, Gazze’de sivil-askeri koordinasyon merkezi kuruyor
Potansiyel Riskler Ateşkes onaylanmasına rağmen, İsrail Gazze’yi bombalamaya devam ediyor – Netanyahu, Hamas’ın tüm rehineleri teslim etmesini bekliyor. Anlaşma sadece “ilk aşama”; tam barış için ek müzakereler gerekiyor. Gazze’de 67.000’den fazla Filistinli hayatını kaybetti, bölgenin büyük kısmı harabeye döndü.
Reuters’ın haberine göre belge, Donald Trump’ın iki yıldır devam eden savaşı sona erdirme planının ilk aşamasını oluşturuyor.
- Anlaşmanın şartlarına göre Hamas, 7 Ekim 2023 katliamında yakalanan İsrailli rehineleri serbest bırakacak, İsrail ise 250’si müebbet hapis cezasına çarptırılmış yaklaşık 2.000 Filistinli tutsağı serbest bırakacak.
- İsrail ordusu 24 saat içinde kısmi bir asker çekme işlemine başlayacak ve Gazze Şeridi’nin yaklaşık yarısının kontrolünü elinde tutacak.
- Anlaşma, İsrail hükümetinin 9 Ekim akşamı bir toplantı yapması planlanarak onaylanmasının ardından yürürlüğe girecek.
- Onay alındıktan sonra düşmanlıklar 24 saat içinde sona erecek ve rehinelerin üç gün içinde serbest bırakılması bekleniyor.
- Ölen esirlerin cesetlerini bulmak için İsrail, Mısır, Katar ve ABD’den oluşan ortak bir görev gücü kurulacak.
- Ancak İsrail, en kötü şöhretli Filistinli militanlardan biri olan ve beş kez müebbet hapse mahkûm edilen Fetih liderlerinden Marwan Barguti’nin serbest bırakılacaklar arasında olmayacağını açıkladı.
Netanyahu’nun ofisi anlaşmayı “tarihi” olarak nitelendirdi ve Donald Trump’ın Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmesini önerdi.
Görüşmeler Türkiye,Mısır, Katar ve ABD’nin arabuluculuğunda Şarm el-Şeyh’te gerçekleşti.
Haaretz: İsrail kabinesi şu anda Netanyahu’nun ofisinde tutuklu değişim anlaşmasını görüşmek üzere toplanıyor, ardından saat 18:00’de tam kapsamlı bir hükümet toplantısı yapılacak.
Guterres, Gazze anlaşmasını “çok ihtiyaç duyulan bir başarı” olarak nitelendirirken, ABD, Katar, Mısır ve Türkiye’yi övdü.
Anlaşmanın Temel Detayları:
- Rehineler ve Mahkum Takası: Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısında kaçırılan rehinelerin tamamını (20’si hayatta kalanlar) bırakacak. Karşılığında İsrail, 500’den fazla Filistinli mahkumu serbest bırakacak. (Marwan Barghouti gibi bazı isimler hariç tutuldu.)
- Askeri Durum: Ateşkesle birlikte Gazze’deki çatışmalar derhal duracak. İsrail, Mısır’daki Şarm El-Şeyh’te imzalanan anlaşmayı onayladıktan sonra 24 saat içinde ilk çekilmeyi başlatacak.
- Yardım ve Yeniden İnşa: Anlaşma, Gazze’ye tam insani yardım akışını (BM ve uluslararası örgütler aracılığıyla) öngörüyor. Gelecek aşamalar, Hamas’ın silahsızlandırılması ve Gazze’nin yönetim yapısını kapsayacak.
- Arabulucular: Trump’ın 20 maddelik planı temel alındı; Katar, Mısır ve Türkiye de müzakerelerde rol oynadı. Trump, “Gazze savaşı sona erdi” diyerek anlaşmayı duyurdu ve barışı sürdürmede aktif olacağını belirtti.
Tepkiler:
- İsrail ve Filistin’de Kutlamalar: Tel Aviv ve Gazze’de (Khan Younis gibi bölgelerde) sevinç gösterileri düzenlendi. Rehinelerin aileleri “heyecan ve tedirginlik” karışımı duygularını ifade etti.
- Uluslararası Tepkiler: BM Genel Sekreteri, Türkiye, ABD, Katar ve Mısır’ı çabalarından dolayı övdü. Filistinli şair Mosab Abu Toha, kalıcı ateşkes vurgusu yaptı. Bazı İsrailli yetkililer, Hamas’ın anlaşmaya uymasını şart koştu.
- X (Twitter) Üzerinden Yansımalar: Türkiye’de ve uluslararası arenada kullanıcılar, #Gazze #Ateşkes etiketleriyle umut ve temkinli iyimserlik paylaşıyor. Örneğin, bazı kullanıcılar “Sıra Filistin devletinin kurulmasında!” derken, diğerleri kalıcı barış için yardımların devamını vurguluyor.
Macron, İsrail’in yerleşim birimlerini artırmasının Filistin devleti için ‘varoluşsal bir tehdit’ olduğunu söyledi.
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısında ölü sayısı 67 bin 194’e, yaralı sayısı ise 169 bin 890’a yükseldi.
Bu anlaşma, önceki iki başarısız girişimden (Ocak-Mart 2025’te kısa süreli bir ateşkes sonrası çöküş) farklı olarak daha kapsamlı görünüyor, ancak uzmanlar, Hamas’ın silahsızlandırılması gibi hassas maddelerin gelecek aşamalarda test edileceğini belirtiyor. Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre, çatışmalarda 67.000’den fazla Filistinli hayatını kaybetti;
Kaynak: Musitem Haber
