Madagaskar: Albay Randrianirina, 17 Ekim Cuma günü Yeniden Kuruluş Başkanı olarak yemin edecek
Madagaskar’da, Albay Randrianirina, bu Cuma, 17 Ekim’de Madagaskar Cumhuriyeti Yeniden Kuruluş Başkanı olarak yemin edecek.
Albay Randrianirina imzalı ve bu akşam Madagaskar Ulusal Televizyonu’nun Facebook sayfasında yayınlanan açıklamaya göre, tören Yüksek Anayasa Mahkemesi merkezinde “itidal ruhuyla” gerçekleştirilecek.
Madagaskar’daki Askeri Darbe ve Albay Michael Randrianirina’nın Açıklaması
15 Ekim 2025 itibarıyla, Madagaskar’da (Madagascar) yaşanan son gelişmeler, kullanıcının sorduğu ifadeyle doğrudan örtüşüyor. Ülke, haftalardır süren gençlik (Gen Z) öncülüğündeki hükümet karşıtı protestoların ardından bir askeri darbe yaşadı. Bu olaylar, ekonomik kriz, elektrik ve su kesintileri, yoksulluk gibi sorunlar nedeniyle tırmandı ve en az 22 kişinin ölümüne yol açtı.
Ana Olaylar:
- Protestoların Başlangıcı: 25 Eylül 2025’te başlayan gösteriler, kısa sürede Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina’nın istifasını talep eden kitlesel bir harekete dönüştü. Rajoelina, 2009’daki bir darbe ile iktidara gelmiş, 2023’te yeniden seçilmişti.
- Askeri Müdahale: Elit askeri birim CAPSAT (Kara Kuvvetleri Personel İdaresi Merkezi), protestoculara destek vererek orduyu devraldı. Bu birim, ironik şekilde 2009 darbesinde Rajoelina’yı iktidara getiren güçtü.
- Cumhurbaşkanının Kaçışı: Rajoelina, 13 Ekim 2025’te güvenlik gerekçesiyle ülkeyi terk etti (Fransız askeri uçağıyla La Réunion Adası’na gittiği iddia ediliyor). Parlamento alt kanadı (Ulusal Meclis), onu “görevi terk etmekle” suçlayarak 14 Ekim’de görevden aldı ve meclisi feshetti.
- Ordu’nun İlanı: 14 Ekim’de Albay Michael Randrianirina (CAPSAT komutanı), ordunun yönetimi ele geçirdiğini açıkladı. Tüm kurumlar (Senato, Yüksek Anayasa Mahkemesi, Seçim Komisyonu hariç) askıya alındı. Anayasa Mahkemesi, Randrianirina’yı “geçici cumhurbaşkanı” olarak tanıdı.
Randrianirina’nın “Cumhurbaşkanlığı Görevini Üstlenme” Açıklaması:Kullanıcının belirttiği ifade, Albay Randrianirina’nın 15 Ekim 2025’te Associated Press (AP)’e verdiği röportajda yaptığı doğrudan beyana atıf yapıyor. Röportajda şöyle dedi:
Bu açıklama, darbenin hemen ertesinde (14 Ekim) ordunun güç devralmasından bir gün sonra geldi. Randrianirina, 51 yaşındaki bir subay; daha önce Androy valiliği yapmış, 2023’te isyan suçlamasıyla tutuklanmıştı. Röportajı, CAPSAT kışlasında üst düzey subaylar arasında verdi.
Son Gelişmeler (15 Ekim 2025):
- Afrika Birliği (AU) Tepkisi: AU, Madagaskar’ı derhal askıya aldı ve “anayasaya aykırı hükümet değişikliği”ni kınadı.
- Uluslararası Tepkiler: Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron durumu “son derece endişe verici” buldu. Dünya Bankası, ülkeyi dünyanın en yoksul yerlerinden biri olarak tanımlıyor (nüfusun %80’i yoksulluk sınırının altında).
- İç Durum: Başkent Antananarivo’da kutlamalar yaşandı, ancak bazı aktivistler askeri yönetime temkinli yaklaşıyor. Yeni seçimler 2 yıl içinde vaat edildi.
Bu darbe, Madagaskar’ın kırılgan demokrasisini bir kez daha vurguluyor. Rajoelina’nın 2009’daki darbesiyle iktidara gelmesi, ironik bir döngü yaratıyor.
Albay Michael Randrianirina
Androy bölgesindeki Sevohipoty köyünden 51 yaşındaki Albay Michael Randrianirina, Devlet Başkanı Andry Rajoelina’yı deviren askeri darbeye öncülük ettikten sonra Madagaskar’ın yeni lideri olarak ortaya çıktı. Randrianirina’nın yükselişi, ülkeyi saran ve Rajoelina’yı kaçmaya zorlayan Z Kuşağı kaynaklı haftalarca süren protestoların ardından geldi. Randrianirina, 2009 darbesi sırasında Rajoelina’nın iktidara gelmesine yardımcı olan aynı birlik olan seçkin CAPSAT askeri birliğinin komutanı.
Randrianirina, görevi devraldığından beri, Senato, seçim komisyonu ve daha önce geçici başkanlığını onaylayan Yüksek Anayasa Mahkemesi de dahil olmak üzere önemli devlet kurumlarını askıya aldı. Seçimlerin iki yıla kadar ertelenebileceğini ilan ederek, silahlı kuvvetleri geçiş hükümetinin koruyucuları olarak konumlandırdı. Eski yönetime meydan okuması uzun zamandır planlanıyordu; 2023’te askeri isyanı kışkırttığı iddiasıyla tutuklanıp hapse atıldı, ancak aylar sonra ertelenmiş hapis cezasıyla serbest bırakıldı.
Randrianirina, darbesinden önce 2016-2018 yılları arasında Androy valisi olarak görev yapmış ve daha sonra 2022 yılına kadar Toliara’da bir piyade taburuna komuta etmişti. Ekim 2024’te, hükümet karşıtı protestolar yoğunlaşırken, güvenlik güçlerini göstericilere ateş açma emirlerini reddetmeye açıkça çağırdı; bu hamlesi ona tabandan destek kazandırdı ve ordu içinde firarlara yol açtı. Şimdi, iktidarını pekiştirirken, Madagaskar askeri yönetim altında belirsiz bir dönemle daha karşı karşıya.
Guterres, Madagaskar’daki “anayasaya aykırı güç değişimi”nden endişe duyduğunu dile getirdi
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, Çarşamba günü Madagaskar’daki “anayasaya aykırı güç değişimi”nden endişe duyduğunu dile getirdi ve tüm tarafları, Afrika ülkesindeki mevcut krize “barışçıl bir çözüm” sağlamak için birlikte çalışmaya çağırdı.
Kaynak: Musitem Haber
