Melissa Kasırgası: Karayipler’deki Yıkım

2025 Atlantik kasırga sezonunun en yıkıcı olaylarından biri olan Melissa Kasırgası Karayipler’de (Jamaika, Haiti, Küba, Dominik Cumhuriyeti ve Bahamalar başta olmak üzere) büyük bir felakete yol açtı.

Aşağıda, güncel bilgilerler (3 Kasım 2025 itibarıyla)

Kasırganın Oluşumu ve Seyri

• Oluşum Tarihi: Melissa, 21 Ekim 2025’te Tropik Fırtına olarak Karayipler’in ortasında oluştu. Hızla güçlenerek 25 Ekim’de Kasırga statüsüne ulaştı.
• Maksimum Gücü: Kategori 5’e (en şiddetli seviye) yükseldi. Rüzgar hızı saatte 280-300 km’ye (175 mph) ulaştı; bu, Jamaika’ya vuran en güçlü kasırga olarak tarihe geçti (1851’den beri kayıt tutulan en şiddetli olay).
• Yol Haritası:
  • 24-25 Ekim: Dominik Cumhuriyeti ve Haiti’de şiddetli yağışlar ve seller.
  • 28 Ekim: Jamaika’nın güneybatısına (Black River bölgesi) Kategori 5 olarak karaya çıktı. Ada genelinde 240.000 hane elektriksiz kaldı.
  • 29 Ekim: Küba’nın doğusuna Kategori 3-4 olarak vurdu; 735.000 kişi tahliye edildi.
  • 30 Ekim: Bahamalar ve Turks & Caicos Adaları’na geçti, ardından Bermuda’ya yöneldi.
  • Güncel Durum: Kuzey Atlantik’te Kategori 2’ye düşerek Kanada’nın Newfoundland kıyılarına doğru ilerliyor. Artık doğrudan tehdit oluşturmuyor, ancak Avrupa’ya (Almanya dahil) ılıman hava dalgası olarak etki edebilir.

Kasırga, iklim değişikliğinin etkisiyle %10 daha güçlüydü; sıcak deniz suları ve düşük rüzgar kesintisi hızlı yoğunlaşmaya yol açtı.

Göz Atın

Kenya’daki heyelan felaketinde ölü sayısı 26’ya yükseldi

Beyaz Saray’dan Gelen Haber: Trump-Şi Görüşmesi Doğrulandı

Rus İHA’sı iki Ukraynalı gazeteciyi öldürdü, Zelenskiy Rusya’yı kınadı

Ekvador’da yerli halk hareketi, bir aylık protestoların ardından grevin sona erdiğini duyurdu.

Etkileri ve ZararlarMelissa, “yavaş hareket eden bir felaket” olarak nitelendirildi; bu, selleri ve hasarı artırdı. Tahmini ekonomik kayıp: 48-52 milyar dolar.

• İnsanî Durum: Temiz su, gıda ve barınma ihtiyacı acil. Jamaika’da havaalanları kısmen açıldı, ancak kurtarma ekipleri izole bölgelere ulaşmakta zorlanıyor. Hastaneler hasarlı; yaşlılar ve çocuklar öncelikli risk grubunda.

Yardım ve Kurtarma Çabaları

• Uluslararası Destek:
  • ABD: Arama-kurtarma ekipleri ve yardım malzemeleri gönderdi. Devlet Bakanı Marco Rubio, “Hayat kurtaran malzemelerle yanındayız” dedi.
  • Kanada: 7 milyon dolar yardım; Global Affairs Canada, havaalanlarında Kanada vatandaşlarını tahliye ediyor.
  • Birleşik Krallık: 2.5 milyon sterlin acil fon.
  • BM: Genel Sekreter Antonio Guterres, Jamaika’ya dayanışma mesajı gönderdi ve destek çağrısı yaptı. Yardım malzemeleri yola çıktı.
  • El Salvador: 300 kurtarma görevlisi ve 50 ton malzeme.
  • Türkiye: Resmi başsağlığı mesajı yayımladı; “Hayatını kaybedenlere başsağlığı diliyoruz.”

Jamaika’da Melissa Kasırgası’nın (Hurricane Melissa) ardından resmi olarak bildirilen ölü sayısı, 2 Kasım 2025 itibarıyla 28’dir. Jamaika hükümeti, 1 Kasım’da 19 olarak duyurulan rakamı, Cumartesi günü 9 ek ölümle güncelleyerek 28’e çıkarmıştır. Ancak yetkililer, fırtınanın vurduğu birçok bölgeye henüz ulaşılamadığını belirterek, sayının artabileceğini ifade etmektedir. Kasırga, 28 Ekim 2025’te Kategori 5 olarak Jamaika’ya karaya ulaşmış ve ülke tarihinin en şiddetli fırtınası olarak kaydedilmiştir.

1. Yapısal ve Konut Hasarı

• Black River (karaya çıkış noktası): Kasabanın %90’ından fazlası yıkıldı veya ağır hasar gördü. Bloomberg analizi, binaların en az %76’sının çökmüş çatılara sahip olduğunu gösteriyor. Uydu görüntüleri, tam bir “yıkım manzarası” ortaya koyuyor; evler, iş yerleri ve kamu binaları moloz yığınlarına döndü.
• Genel Konutlar: Ülke genelinde binlerce ev hasar gördü; St. Elizabeth ve St. Catherine gibi bölgelerde %80-90 oranında çatı kaybı yaşandı. Mandeville kasabası “düzleştirildi”; benzin istasyonları, pompalar ve yollar enkazla kaplandı.
• Kamu Binaları: Hastaneler (örneğin Black River Hastanesi), polis karakolları, kütüphaneler ve mahkemeler (St. Catherine Parish Court) kullanılamaz hale geldi. Yardım malzemeleri depolayan konteynerler devrildi ve içindekiler kullanılamaz oldu.

2. Altyapı ve Hizmetler

• Elektrik ve İletişim: Ülkenin yaklaşık %75-80’i elektriksiz kaldı; Jamaica Public Service’e bağlı milyonlarca müşteri etkilendi. Cep telefonu kuleleri büküldü, iletişim kopuklukları yaşandı. Elektrik direkleri devrildi, restorasyon haftalar alabilir.
• Ulaşım ve Havalimanları: Tüm havalimanları (Norman Manley dahil) 2 gün kapandı, ancak Kingston’da kısmi açılış başladı. Yolların çoğu enkaz ve sel nedeniyle kullanılamaz; köprüler ve limanlar hasar gördü. Black River gibi bölgelerde yollar tamamen tıkanmış durumda.
• Bankacılık: ATM’ler devre dışı; bankalar, perakende satışlarda nakit iadesi (cash-back) özelliğini kullanmayı öneriyor.

3. Doğal ve Çevresel Etkiler

• Sel ve Yağış: 200-250 mm yağış, yaygın sel baskınlarına yol açtı. Nehirler taştı, arabalar su altında kaldı, ağaçlar kökünden söküldü. Batı Jamaika’da “kilometrelerce yıkılmış mahalleler” gözlendi.
• Tarım ve Hayvancılık: Tarım sektörü ağır darbe aldı; yüzlerce hayvan öldü, ekinler yok oldu. İklim değişikliği, kasırganın hızlı güçlenmesini tetikleyen sıcak Karayip sularından kaynaklandı.
• Sağlık ve Çevre: Su kirliliği, hastalık salgınları ve ruh sağlığı sorunları bekleniyor. Engelli çocuklar için bakım evleri (örneğin Mustard Seed Communities) hasar gördü.

4. Ekonomik ve Sosyal Etkiler

• Ekonomik Kayıp: Tahmini milyarlarca dolar; Jamaika’nın 150 milyon dolarlık felaket tahvili tetiklendi. Turizm sektörü vuruldu; 25.000 turist mahsur kaldı, ancak hepsi güvende ve tahliye ediliyor.
• Hayvanlar ve Kurtarma: Negril Pup Rescue ve Montego Bay Animal Haven gibi kuruluşlar, evcil hayvanlar için yardım topluyor; barınaklar yıkıldı.
• Eğitim: Okullar kapandı; UWI Global Campus mezuniyet töreni ertelendi.

Melissa Kasırgası Kurtarma Çabaları: Güncel Durum (3 Kasım 2025)

Melissa Kasırgası’nın Jamaika’da yarattığı yıkımın ardından kurtarma ve yardım operasyonları yoğun bir şekilde devam ediyor. Jamaika hükümeti, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri koordineli bir şekilde çalışıyor. Ana zorluk, sel ve enkaz nedeniyle izole edilmiş bölgelere (örneğin Black River ve St. Elizabeth) erişim sağlamak. Havalimanlarının kısmen açılmasıyla yardım malzemeleri akışı hızlandı, ancak yolların %60’ı hala kullanılamaz durumda.

1. Yerel ve Ulusal Kurtarma Operasyonları

• Jamaika Savunma Kuvvetleri (JDF): Helikopterler ve kara ekipleriyle gıda, su ve tıbbi malzeme dağıtımı yapıyor. 2 Kasım’da Black River’da bir yaşlı kadını kurtarma operasyonu gerçekleştirildi; helikopterden gıda atarken keşfedildi. Yaklaşık 13.000 kişi hala 521 acil barınakta kalıyor, ancak sayılar azalıyor çünkü bazıları evlerine dönmeye başladı.
• Yol Temizleme ve Erişim: Hükümet ekipleri, zincirli testere ve ağır makinelerle yolları açıyor. St. Elizabeth ve Westmoreland’da enkaz kaldırma çalışmaları sürüyor; sel suları nedeniyle köprüler yıkıldı.
• Ekonomik Destek: National Commercial Bank Jamaica (NCB), 450 milyon Jamaika doları (yaklaşık 3 milyon USD) topladı; bu fonlar gıda, su ve barınma için kullanılacak. Başbakan Andrew Holness, “Tüm enerjimizi toparlanmaya adıyoruz” diyerek ulusal dayanıklılık fonunu aktive etti.

2. Uluslararası Yardım ve Takımlar

• ABD:
  • State Department, Disaster Assistance Response Team (DART) ve Joint Task Force-Bravo’yu (Honduras merkezli) devreye soktu. İki arama-kurtarma ekibi (Los Angeles ve Fairfax, Virginia’dan) Jamaika’da; 64 ton yardım malzemesi (su arıtma, gıda, barınak kitleri) gönderildi.
  • USAID’in kısmi kapanması gecikmelere neden olsa da, Marco Rubio “hayat kurtaran malzemeler yolda” dedi. California Valisi Gavin Newsom, Urban Search and Rescue (USAR) ekibini gönderdi.
  • Gray Bull Rescue Foundation, 341 ABD vatandaşını Montego Bay’den tahliye etti.
• Birleşik Krallık: 5 milyon pound (6.5 milyon USD) ek yardım taahhüt etti; charter uçuşlarla İngiliz vatandaşlarını tahliye ediyor.
• Kanada: Global Affairs Canada, havalimanlarında Kanadalıları tahliye ediyor; 7 milyon CAD yardım sözü verdi. Bakan Anita Anand, Jamaika Dışişleri Bakanı ile koordinasyon halinde.
• İsrail: Başbakan Netanyahu, tıbbi ve insani yardım heyeti gönderdi.
• Diğer Ülkeler: Çin, Küba’dan “aile kitleri” gönderdi. Kolombiya 240 ton, Venezuela 46 ton yardım ulaştırdı (gıda, su, ilaç).

3. İnsani Kuruluşlar ve Sivil Toplum

• Kızılhaç (Red Cross/IFRC): 64 ton ilk yardım sevkiyatını Jamaika’ya ulaştırdı (barınak kitleri, güneş lambaları, plastik örtüler). Jamaika Kızılhaçı, 77% elektriksiz nüfusa odaklanıyor; 6.000 kişi barınaklarda. 400 çocuk çantası dağıtıldı.
• Diğer Örgütler:
  • Americares: 1 milyon USD eşleştirme fonuyla sağlık yardımı; ekip sahada ihtiyaç değerlendiriyor.
  • CARE: Acil gıda, hijyen ve su kitleri için seferberlik.
  • Direct Relief: Tıbbi malzeme ve hayat kurtaran ekipman dağıtıyor.
  • Good360: Yerel yetkililerle koordineli pre-pozisyonlu malzemeler (jeneratör, barınak).
  • Global Empowerment Mission: Miami’den toplama kampanyası; Miami Beach İtfaiyesi istasyonlarında bağış kabul ediyor (28 Kasım’a kadar).
• Topluluk Girişimleri: Equality Jamaica, LGBTQ+ topluluğu için gıda ve hijyen kitleri topluyor (hedefe yaklaştı). RG CARES Foundation, ailelere bağlantı ve gıda sağlıyor. Rumkeg876, mağdurlar için malzeme topluyor.

4. Tahliye ve Turist Durumu

• 25.000 turist güvende; Norman Manley Havalimanı yardım uçuşlarına açıldı, ticari uçuşlar 3 Kasım’da başlıyor. Montego Bay kısmen operasyonel. Kanadalı ve İngiliz ekipler tahliyeyi koordine ediyor.

5. Zorluklar ve Gelecek Adımlar

• Erişim sorunu devam ediyor: 140.000 kişi izole; sel ve heyelan riski yüksek. Hastalık salgınları (su kaynaklı) bekleniyor.
• BM: Erişim ana zorluk; “Jamaika’nın ayağa kalkmasını sağlayacağız” diyor.

Kaynak: Musitem Haber