ABD vatandaşı Kevin Rideout adlı 48-50 yaşlarındaki misyoner pilot, 21-22 Ekim 2025 gecesi, Niger’in başkenti Niamey’de kaçırıldı. Bu olay, Sahel bölgesinde ABD vatandaşlarına yönelik en ciddi kaçırmalardan biri olarak nitelendiriliyor. Rideout, 2010’dan beri Niger’de faaliyet gösteren SIM International (Serving in Mission) adlı Hıristiyan yardım örgütünün yerel ortağı Missionary Flights Global (MFG) için pilotluk yapıyordu. Görevleri arasında evangelist, tıbbi, kilise kurma ve acil insani hava taşımacılığı eğitimleri yer alıyordu.
Misyoner güvenlik grubu Concilium’a göre, silahlı kişiler Amerikalı misyoner Kevin Rideout’u Nijer’in başkenti Niamey’deki başkanlık sarayına 100 metre mesafede kaçırdı.
Kimliği belirsiz saldırganlar, Pazartesi gecesi onu kaçırdı ve Afrika güvenlik analiz sitesi Zagazola’ya göre, onu batı Nijer’deki Tillaberi bölgesine götürdüklerinden şüpheleniliyor. Web sitesine göre, Nijer yetkilileri uluslararası ortaklarla iş birliği içinde onu aradı.
Zagazola’ya göre Rideout, 2010 yılından beri Serving In Mission International’da misyoner pilot olarak görev yapıyordu. Misyon grubunun yerel iştiraki Missionary Flights International’da çalışıyordu.
ABD hükümeti nasıl tepki verdi? Dışişleri Bakanlığı sözcüsü WORLD’e gönderdiği e-postada, ABD büyükelçiliği yetkilileri ve diğer hükümet çalışanlarının, kaçırılan bir Amerikalının güvenli bir şekilde kurtarılmasını desteklemek için yerel yetkililerle birlikte çalıştığını söyledi.
Rideout’un kaçırılmasının ardından, Niamey’deki ABD Büyükelçiliği de tüm Amerikan vatandaşlarının kaçırılma riskinin yüksek olduğu konusunda uyardı ve personelinin zırhlı araçlarla seyahat etmesini zorunlu kıldı.
Ayrıca zorunlu sokağa çıkma yasağı getirildi ve personelin restoranlara ve açık hava pazarlarına girmesi yasaklandı. Wamaps Batı Afrika haber sitesinden çevrilen bir gönderiye göre, bu yıl Nijer’de en az 14 yabancı vatandaş kaçırıldı ve bunlardan birkaçı IŞİD terör örgütünün yerel kolu tarafından kaçırıldı.
Olayın Detayları
- Yer ve Zaman: Kaçırma, Niamey’nin “Chateau 1” semtinde, başkanlık sarayına sadece birkaç sokak mesafede meydana geldi. Silahlı saldırganlar, Rideout’u evinden veya sokakta kaçırdı ve Tillabéri bölgesine doğru kaçtığı tahmin ediliyor – bu bölge, Niger’in batı sınırında IŞİD veya El Kaide bağlantılı militan grupların sıkça faaliyet gösterdiği istikrarsız bir alan.
- Sorumlular: Henüz hiçbir grup sorumluluğu üstlenmedi ve fidye talebi bildirilmedi. Güvenlik kaynakları, kaçıranların IŞİD-Sahel veya El Kaide bağlantılı hücreler olabileceğini belirtiyor.
- Arama Operasyonu: Niger güvenlik güçleri, ABD Büyükelçiliği ve uluslararası ortaklarla birlikte arama-kurtarma operasyonu başlattı. ABD Dışişleri Bakanlığı, Niamey Büyükelçiliği’nin “güvenlik nedeniyle operasyonel detay vermeden her şeyi yaptığını” açıkladı. ABD vatandaşları için kaçırılma riski yüksek olarak nitelendirildi ve elçilik personeli zırhlı araç kullanmaya başladı.
Arka Plan ve Benzer Olaylar
Niger, 2023 darbesinden beri cihatçı şiddet ve suç şebekelerinin etkisi altında. ABD ve Fransız birliklerinin çekilmesiyle güvenlik boşluğu oluştu ve Rusya destekli paralı askerler devreye girdi. Bu yılki diğer kaçırmalar:
- Ocak 2025: Avusturyalı Eva Gretzmacher (Agadez’de).
- Ocak-Nisan 2025: İsviçreli-Nijerli bir kişi ve beş Hintli işçi (Tillabéri’de).
Son benzer olay 2011’de Niamey’de iki Fransız’ın kaçırılmasıydı (kurtarma operasyonunda öldüler). 2020’de ise Niger sınırında ABD’li misyoner Philip Walton kaçırılmıştı.
Güncel Durum23 Ekim 2025 itibarıyla Rideout’un izine rastlanmadı, ancak arama devam ediyor. Sosyal medyada (X’te) birçok kişi dua çağrısı yapıyor ve ABD yetkililerinden hızlı müdahale talep ediyor. Niger’deki güvenlik durumu nedeniyle, bölgedeki yabancılar için yüksek risk uyarısı aktif.
IŞİD-Sahel (ISGS / Islamic State in the Greater Sahara) FaaliyetleriI
ŞİD-Sahel, IŞİD’in (DEAŞ) Sahel bölgesindeki kolu olarak 2015 yılında kuruldu. Resmi adıyla “Büyük Sahra’daki İslam Devleti” (ISGS), 2022’den itibaren “Sahel Vilayeti” olarak yeniden yapılandırıldı. Grup, Burkina Faso, Mali ve Nijer’in kesiştiği Liptako-Gourma bölgesinde (yaklaşık 800 km’lik bir hat) faaliyet gösteriyor ve son yıllarda Benin, Togo, Gana gibi komşu ülkelere yayılma eğilimi sergiliyor. IŞİD’in Batı Afrika Vilayeti (ISWAP) ile bağlantılı olsa da operasyonel olarak bağımsız; merkezi IŞİD’e bağlı propaganda ve finansal destek alıyor. Sahel’deki istikrarsızlık (darbe, Fransız ve ABD güçlerinin çekilmesi), grubun büyümesini hızlandırdı. 2024’te Sahel, küresel terör ölümlerinin %51’ini (3.885 kişi) barındırdı ve IŞİD-Sahel bu ölümlerde başrol oynuyor.
Tarihsel Gelişim
- Kuruluş (2015): Eski El Kaide bağlantılı Al-Mourabitoun’dan ayrılan Adnan Abu Walid al-Sahrawi tarafından IŞİD’e biat edildi. Başlangıçta 100-200 savaşçıdan oluşuyordu, ağırlıklı Sahrawi ve Malili Araplar.
- Genişleme (2016-2019): Burkina Faso’nun doğu sınırına (600 km) ve Mali’nin Gurma bölgesine yayıldı. 2017’de ABD ve Nijer askerlerine Tongo Tongo saldırısı (4 ABD askeri öldü). 2019’da Baghdadi tarafından resmen tanındı; yıllık ölümlerde lider grup haline geldi (570+ ölüm).
- Yeniden Yapılandırma (2020-2022): Pandemi ve Fransız operasyonları (Barkhane) nedeniyle darbe alsa da, 2020’de ölümlere neden olduğu şiddet %60 arttı (4.250+ ölüm). 2022’de bağımsız “Sahel Vilayeti” oldu; Mali’nin Menaka bölgesinde toprak kazandı.
- Güncel Durum (2023-2025): Darbeler (Mali 2020-2021, Burkina Faso 2022, Nijer 2023) ve Batılı güçlerin çekilmesiyle fırsat yakaladı. 2023’te propaganda videoları yayınladı (askeri operasyonlar, “adalet” iddiaları). 2024-2025’te JNIM (El Kaide bağlantılı) ile rekabet artarken, 400+ asker öldürdü. Moskova saldırısı sonrası (2024) Sahel faaliyetleri mercek altına alındı; Fas’ta hücre yakalandı (2025).
Ana Faaliyet Alanları ve TaktiklerI
ŞİD-Sahel, Salafi-cihatçı bir hilafet kurmayı hedefliyor; yerel etnik gerilimleri (Fulani vs. Tuareg) körüklüyor. Savaşçı sayısı 300-425; motosikletli hücumlar, IED’ler ve intihar saldırıları kullanıyor. Sivil hedefleri %50’si oluşturuyor; fidye, hayvan hırsızlığı, uyuşturucu kaçakçılığı (Güney Amerika-Europa rotası) ile finanse oluyor.
| Ülke | Ana Bölgeler | Örnek Faaliyetler (2023-2025) |
|---|---|---|
| Mali | Menaka, Gao, Mopti | – 2023: Tidermène işgali (toprak kazancı). – 2025: Tinfadimata’da lider Souleymane Ag Bakawa öldürüldü. – Sivil katliamları (Tuareg hedefli). |
| Nijer | Tillabéri, Tahoua | – 2024 Ara: Chatoumane saldırısı (140+ ölü, 90+ asker). – 2025: Eknewan (58 asker), Banibangou (34 asker), Tillabéri pususu (23 asker). – Sınır kaçakçılığı. |
| Burkina Faso | Oudalan, Seno, Est | – 2023 Nis: Kourakou-Tondobi katliamı (44 sivil). – Doğu sınırında JNIM ile çatışma; 2025’te 400+ asker kaybı. – Köy kuşatmaları. |
| Diğer | Benin (W Ulusal Parkı), Fas | – 2025: Fas’ta hücre (silah deposu, Libya bağlantılı). – Nijerya NW’ye sızma (Lakurawa grubu). |
Rakip Gruplar ve Rekabet
- JNIM (El Kaide): 2019’a kadar “Sahel istisnası” (iş birliği) vardı; şimdi toprak savaşı (Mali-Nijer sınırında). JNIM, IŞİD-Sahel’e karşı üstünlük kurdu ama grup JNIM’den toprak kaptı (Menaka).
- Diğer: Wagner/ Africa Corps (Rus paralı askerler) ile çatışma; yerel milisler (MSA, GATIA) hedef alınıyor.
Güncel Tehditler ve Etkiler
X’te Güncel Tartışmalar: Son saldırılar (Chatoumane, Banibangou) dua ve müdahale çağrılarıyla gündemde; JNIM-ISGS rekabeti “yeni savaş alanı” olarak görülüyor.
Genişleme: 2025’te Fildişi Sahili, Gana’ya yayılma korkusu; ABD ve Avrupa çekilince (Nijer’den 2024) güvenlik boşluğu oluştu. 2025 Haziran’ında 400+ asker kaybı (Mali-Nijer-Burkina Faso).
İnsan Maliyeti: 2024’te Sahel’de 3.885 terör ölümü; grup %50’sinden sorumlu. Gıda kıtlığı, mülteci krizi (milyonlarca kişi) tetikliyor.
Uluslararası Tepki: BM yaptırımları (2020); AES (Sahel Devletleri İttifakı, 2024) ortak ordu kurdu. Türkiye, savunma iş birliğiyle (askeri eğitim) rol oynuyor; Rusya (Wagner) boşluğu dolduruyor.
IŞİD-Sahel, Sahel’i “küresel terörün yeni merkezi” yapıyor; yerel dinamikler (darbe, etnik gerilim) ve dış çekilmeler büyümesini besliyor.
Kaynak: Musitem Haber
