ABD Başkanı Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Katar Emiri el-Sani, Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen barış zirvesinde Hamas-İsrail ateşkes anlaşmasını resmen imzaladı.
Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde düzenlenen “Şarm El-Şeyh Barış Zirvesi”nde dünya liderleri, Gazze’deki savaşı sona erdiren tarihi bir barış anlaşmasını imzaladı.
Bu anlaşma, iki yıldan fazla süren çatışmalarda 67 binden fazla Filistinlinin ve binlerce İsraillinin hayatını kaybettiği bir dönemi kapatıyor.
Zirve, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ve ABD Başkanı Donald Trump tarafından ortaklaşa yönetildi ve 20’den fazla ülkenin liderlerini bir araya getirdi.
Anlaşma, Trump’ın önerdiği Gazze barış planının ilk aşamasını resmileştiriyor; bu aşama, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi, rehinelerin serbest bırakılması ve insani yardımın sınırsız girişini kapsıyor.
Zirvenin Arka Planı ve Süreci
- Ateşkesin Başlangıcı: Anlaşmanın temeli, 8 Ekim 2025’te İsrail ve Hamas arasında atıldı. Trump’ın planı doğrultusunda, 10 Ekim’de çatışmalar durdu. Hamas, 20 İsrailli rehineyi (canlı ve ölü) Kızıl Haç’a teslim etti; karşılığında İsrail, 250 militan ve 1.700 Filistinli mahkumu serbest bıraktı.
- Arabuluculuk: Mısır, Katar ve Türkiye öncülüğünde yürütülen dolaylı görüşmeler, Şarm El-Şeyh’te tamamlandı. ABD elçileri Steve Witkoff ve Jared Kushner, süreci hızlandırdı. Zirve, bu ateşkesin uluslararası garantörler tarafından imzalanmasıyla sonuçlandı.
- Katılımcılar: Zirveye katılan başlıca liderler arasında şunlar yer aldı:
| Ülke/Lider | Rol/Not |
|---|---|
| ABD – Donald Trump | Eş-başkan; planın mimarı |
| Mısır – Abdülfettah el-Sisi | Eş-başkan; ev sahibi |
| Türkiye – Recep Tayyip Erdoğan | Garantör; Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile görüşme |
| Katar – Temsilciler | Arabulucu; imza töreni |
| İngiltere – Keir Starmer | Destekleyici; Trump’a övgü |
| Ürdün – Kral Abdullah II | Bölgesel istikrar vurgusu |
| Filistin Yönetimi – Mahmud Abbas | Savaş sonrası Gazze yönetimi için rol talebi |
| Endonezya – Prabowo Subianto | Asya’dan katılım |
| Pakistan – Şebaz Şerif | Filistin’e destek |
| Suudi Arabistan – Prens Feysal bin Farhan | Veliaht Prens adına |
| Fransa – Emmanuel Macron | AB adına |
| Almanya – Friedrich Merz | AB adına |
Not: İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Mısır’daki Gazze toplasına kendini davet ettirmesine rağmen katılamadığı anlaşıldı.
İsrail Başbakanı Netanyahu, doğrudan ülkesinin taraf olduğu bir tarihi anlaşmanın ele alındığı toplantıya katılamadı.
Sisi: Bugün Ortadoğu’da barış ve istikrara yeni bir kapı açıyoruz.
Sisi: Tarihi bir dönüm noktasına tanıklık ediyoruz ve bu anlaşmanın insanlık tarihinin acı dolu bir sayfasını kapatmasını umuyoruz.
Anlaşmanın Ana Unsurları
Anlaşma, Trump’ın “Gazze Barış Planı”nın ilk fazını kapsıyor ve şu maddeleri içeriyor:
- Kalıcı Ateşkes: Uluslararası garantörlerle (ABD, Mısır, Katar, Türkiye) desteklenen tam ve kalıcı ateşkes. İsrail, Gazze’den büyük ölçüde çekilecek (“sarı hat” olarak bilinen sınırlara).
- Rehine ve Mahkum Değişimi: Tamamlandı; kalan rehineler serbest bırakıldı.
- İnsani Yardım ve Yeniden İnşa: Sınırsız yardım girişi (su, elektrik, hastane onarımı, enkaz kaldırma). BM ve Kızıl Hilal aracılığıyla dağıtım, Rafah Kapısı her iki yöne açık.
- Savaş Sonrası Yönetim: Filistin Yönetimi’nin Gazze’de rolü; Hamas liderlerine af ve dokunulmazlık. Filistin devleti için müzakerelerin başlangıcı.
- Bölgesel İstikrar: Orta Doğu’da yeni bir güvenlik ve işbirliği dönemi; Trump, “Bu anlaşma 3.000 yıl sürecek” diyerek kalıcılığını vurguladı.
Zirve, aile fotoğrafı ve imza töreniyle sona erdi. Trump, Erdoğan ve Sisi gibi liderler, anlaşmanın “tarihi bir dönüm noktası” olduğunu belirtti. Ancak, ikinci faz (tam İsrail çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlanması) için zorlu müzakereler bekleniyor.
Gelecek Adımlar ve Etkileri
- Yeniden İnşa: Anlaşma, Ocak 2025’teki yardım protokolüne benzer şekilde altyapı rehabilitasyonunu hızlandıracak.
- Bölgesel Etki: Zirve, Abraham Anlaşmaları’nı genişletebilir; Suudi Arabistan ve Ürdün gibi ülkeler, İsrail-Filistin normalleşmesine destek verdi.
- Riskler: Bazı X paylaşımlarında (örneğin, Kahire’de patlama iddiaları) güvenlik endişeleri dile getirildi, ancak zirve sorunsuz geçti.
Bu anlaşma, Orta Doğu için umut verici bir adım; ancak uygulanması, tarafların taahhütlerine bağlı.
Kaynak: Musitem Haber
