Standard & Poor’s Derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings, 17 Ekim Cuma akşamı yaptığı açıklamada, Fransa’nın notunu bir kademe düşürerek A+’ya indirdiğini ve “bu hafta 2026 bütçe teklifinin sunulmasına rağmen, Fransız kamu maliyesi konusundaki belirsizliğin yüksek kaldığını” belirtti.
S&P’nin (eski adıyla Standard & Poor’s) bir buçuk yıl içinde ikinci kez not düşürmesine tepki gösteren Ekonomi Bakanı Roland Lescure, bu kararı “dikkatle karşıladığını” söyledi.
Bakanlık, AFP’ye gönderdiği açıklamada, “Hükümet, 2025 yılı için GSYİH’nın %5,4’ü tutarındaki açık hedefini koruma kararlılığını teyit ediyor” ifadelerini kullandı.
Ayrıca: S&P Global Ratings, Türkiye’nin kredi notunu bir sonraki dönemde artırabileceğini duyurdu.
S&P Global Ratings, güncel kredi notu sayfasında Türkiye’nin de aralarında olduğu bazı gelişen piyasa ülkelerinin notlarının ve bu gözden geçirmelerin tamamlandığını belirterek şimdilik not değişikliğine gitmedi.
Türkiye’nin kredi notu: BB-/Durağan
S&P, Fransa’nın Kredi Notunu A+’ya Düşürdü: Kamu Maliyesi Belirsizliği “Yüksek” Olarak Değerlendirildi
Kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings, 17 Ekim 2025 tarihinde Fransa’nın uzun vadeli egemen kredi notunu AA-/A-1+’den A+/A-1’e düşürdü. Kararın arkasında, Fransa’nın kamu maliyesindeki yüksek belirsizlik, siyasi parçalanma ve bütçe açığının beklenenden yavaş kapanması yatıyor. S&P, notun istikrarlı (stable) görünümde olduğunu belirtiyor, ancak önümüzdeki dönemde ek önlemler alınmazsa yeni düşüşler olabileceğini vurguluyor.
Ana Nedenler
S&P’nin açıklamasına göre, downgrade’in temel gerekçeleri şöyle:
- Yüksek Bütçe Açığı ve Borç Yükü: 2025 bütçe açığının GSYİH’nin %5,4’ü seviyesinde kalması bekleniyor (AB’nin %3 sınırını aşıyor). Kamu borcunun GSYİH’ye oranı %112’ye, 2028’e kadar ise %121’e yükselebilir.
- Siyasi Belirsizlik: 2027 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi parlamento parçalanıklığı, bütçe konsolidasyonunu zorlaştırıyor. Hükümetin 2023’te getirdiği emeklilik reformunu askıya alması, mali baskıyı artırdı.
- Ekonomik Etkiler: Büyüme tahmini 2025 için %0,7, 2026 için %1,0 olarak düşük tutuldu. Siyasi kaos, yatırımları ve tüketimi frenliyor.
S&P, Fransa’nın güçlü ekonomisi (zenginlik, yüksek tasarruf oranı, büyük finans sektörü ve euro bölgesi üyeliği) sayesinde notu daha da düşürmediğini, ancak “kamu maliyesi belirsizliğinin yüksek” olduğunu vurguladı. Bu, piyasa güvenini sarsabilir ve borçlanma maliyetlerini artırabilir (örneğin, 10 yıllık tahvil faizleri hafif yükseldi).
Önceki Gelişmeler ve Karşılaştırma
Fransa’nın kredi notu son yıllarda baskı altında:
- S&P: 2024’te AA’ye düşürdü, Şubat 2025’te negatif görünüme aldı, Mayıs 2025’te AA- olarak korudu.
- Fitch: Eylül 2025’te AA-‘den A+’ya düşürdü (Fransa’nın rekor düşük seviyesi).
- Moody’s: Aa3 (istikrarlı), ancak 24 Ekim 2025’te inceleme yapacak
| Kuruluş | Mevcut Not (Ekim 2025) | Görünüm | Son Değişiklik Tarihi |
|---|---|---|---|
| S&P | A+ | Stable | 17 Ekim 2025 (Düşüş) |
| Fitch | A+ | Stable | 12 Eylül 2025 (Düşüş) |
| Moody’s | Aa3 | Stable | – |
Piyasa ve Siyasi Tepkiler
- Piyasalar: Euro hafif geriledi, Fransız tahvilleri Almanlara göre 3-5 baz puan prim verdi. Yatırımcıların %80’i yıl sonuna kadar ek düşüş bekliyor, ancak ECB’nin TPI mekanizması (tahvil alımı) destek sağlayabilir.
- Siyasi Yön: Hükümet, “Fransa ekonomisinin sağlamlığını” vurgulayarak tepki verdi. Başbakan Sébastien Lecornu ve Cumhurbaşkanı Macron, AB’nin aşırı açık prosedürü baskısı altında bütçe kesintileri için çaba sarf ediyor.
Gelecek Beklentiler: S&P, bütçe açığının 2027’ye kadar %3’ün altına inmemesi halinde yeni düşüş uyarısı yaptı. Fransa, AB kurallarına uymak için tasarruf ve vergi artışı planlıyor, ancak siyasi uzlaşı zor. Pozitif senaryo: Hızlı büyüme ve reformlarla yükseliş mümkün
Kaynak: Musitem Haber
