Beyaz Saray’da düzenlenen ortak basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Gazze Şeridi’ndeki savaşı sona erdirmek için sunduğu 20 maddelik ABD barış planını kabul ettiğini duyurdu. Trump, “Çok, çok yakınız. Hatta çok yakından da öteyiz” diyerek anlaşmanın eşiğinde olduklarını vurguladı ve Netanyahu’yu bu konuda “gerçekten işini yapan” biri olarak övdü.
Planın Ana Unsurları:
- Acil Ateşkes ve Esir Takası: Plan, savaşın “hemen sona ermesini” öngörüyor. Hamas’ın elindeki tüm İsrailli rehinelerin 72 saat içinde serbest bırakılması karşılığında İsrail’in yüzlerce Filistinli mahkumu salıvermesi gerekiyor.
- Hamas’ın Silahsızlandırılması ve Af: Silahlarını bırakan ve barışçıl bir arada yaşamayı kabul eden Hamas üyelerine af verilecek. Ayrılmak isteyenlere üçüncü ülkelere güvenli geçiş sağlanacak.
- Gazze’nin Yönetimi ve Yeniden Yapılanması: Gazze, Trump’ın başkanlık ettiği “Barış Kurulu” (Board of Peace) denetiminde, teknokratik ve tarafsız bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek. Bu kurulda eski İngiltere Başbakanı Tony Blair gibi uluslararası figürler yer alacak. Ayrıca, altyapı onarımı, insani yardım ve Rafah sınır kapısının açılması gibi adımlar atılacak.
- İsrail’in Çekilmesi: İsrail ordusunun kademeli çekilmesi planlanıyor, ancak Gazze sınırında bir “tampon bölge” İsrail kontrolünde kalacak ve güvenlik tehdidi ortadan kalkana kadar bu durum sürecek.
Netanyahu, planı “savaş hedeflerimizi gerçekleştiren bir adım” olarak nitelendirerek desteklediğini açıkladı ve Hamas’a rehineleri serbest bırakma çağrısı yaptı.
Ancak Hamas henüz planı kabul etmedi ve Doha’daki yetkililerin teklifi incelediği belirtiliyor
Trump, Hamas reddederse İsrail’e “tam desteğini” vereceğini ve Hamas’ı yok etmek için “işi bitirmesine” izin vereceğini ekledi
Bu gelişme, Hamas’ın 7 Ekim 2023 saldırısının ikinci yıldönümüne yaklaşırken, Gazze’deki insani krizi hafifletme potansiyeli taşıyor, ancak planın uygulanması belirsizliğini koruyor.
Beyaz Saray, Trump’ın Gazze savaşını sona erdirme planını şöyle detaylandırdı:
— ABD, İsrail ile Filistinliler arasında kalıcı bir birlikte yaşama ortamını teşvik etmek amacıyla müzakereleri kolaylaştıracak.
— İsrail’in anlaşmasından itibaren 72 saat içinde tüm rehinelerin (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılması gerekiyor; karşılığında İsrail, müebbet hapis cezasına çarptırılan 250 tutukluyu ve 1.700 tutukluyu serbest bırakacak.
— İsrail Savunma Kuvvetleri’nin geri çekilmesinin silahsızlanma sürecinin ilerlemesine bağlı olması koşuluyla tüm askeri eylemlerin askıya alınması.
— Uluslararası istikrar güçlerinin desteğiyle, geçici Filistin teknokrat liderliğinde “radikallikten arındırılmış ve terörden arındırılmış bir bölge”.
— Gazze hükümetinden dışlandılar; silahsız üyeler af veya ülkeyi güvenli bir şekilde terk etme olanağına kavuştular.
— BM/Kızılay aracılığıyla acil ve kısıtlamasız insani yardım, Özel Ekonomik Bölge kurulması ve Trump liderliğindeki Gazze’nin yeniden inşasına yönelik ekonomik girişim.
— İsrail, Gazze’yi işgal etmeyecek veya ilhak etmeyecektir. Sakinler, kalma, ayrılma veya geri dönme özgürlüğüne sahip olacaklardır.
Dünyadan ABD Başkanı Trump’ın Gazze planına ilişkin mesajlar
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron:
- Trump’ın Gazze’deki savaşı sona erdirme ve tüm rehinelerin serbest bırakılması yönündeki kararlılığını memnuniyetle karşılıyorum
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni:
- İtalya’nın memnuniyetle karşıladığı plan, bölgesel ortakların tam katılımıyla Gazze Şeridi’nin istikrara kavuşturulması, yeniden inşası ve kalkınması için iddialı bir proje ortaya koymaktadır
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul :
- ABD’nin Gazze planı, Gazze’deki korkunç savaşı sona erdirmek için eşsiz bir fırsat sunuyor
Hollanda’da geçici hükümetin Başbakanı Dick Schoof :
- Bu (ateşkes), tek mümkün kalıcı çözüm olan iki devletli çözüme doğru atılacak ciddi bir adım olmalı
Hollanda’da geçici hükümetin Dışişleri Bakanı David van Weel :
- İsrail’in bu planı kabul etmesi önemli. Hollanda, uzun süredir her iki tarafın da destekleyeceği bir ateşkese çağrı yapıyor
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez:
- İspanya, ABD’nin Gazze’ye yönelik barış önerisini memnuniyetle karşıladı.
- Bu acıya son vermeliyiz. Şiddetin sona ermesi, rehinelerin derhal serbest bırakılması ve sivil halka insani yardım ulaştırılması zamanı gelmiştir.
- İsrail ve Filistin’in barış ve güvenlik içinde yan yana yaşadığı iki devletli çözüm, tek olası çözümdür.
Arap ve İslam ülkelerinden ortak açıklama:
- Trump’ın Gazze savaşını sona erdirme, yeniden inşa etme ve Filistinlilerin yerinden edilmesini önleme önerisini memnuniyetle karşılıyoruz.
- Anlaşmanın sonuçlandırılması ve uygulanmasının sağlanması için Washington ve ilgili taraflarla iş birliği yapmaya hazırız.
Almanya: Trump’ın Gazze planı tarihi bir fırsat
Almanya Dışişleri Bakanı: Trump’ın planı Gazze savaşını sona erdirmek için eşsiz bir fırsattır ve Hamas’ın bunu kabul etmesi için teşvik edilmesi gerekir.
Filistin Yönetimi:
- Filistin Yönetimi: İki devletli çözüme dayalı adil bir barış anlaşmasına ulaşmak için Washington ve ortaklarımızla birlikte çalışmaya kararlıyız.
- Filistin Yönetimi, Trump’ın Gazze’deki savaşı sona erdirmek için gösterdiği “kararlı çabaları” memnuniyetle karşılayarak, iki devletli çözüme “yol açmayı” da içeren bir anlaşmaya varmak için ABD ile çalışma taahhüdünü yineledi.
- Filistin Yönetimi, Gazze’ye yönelik savaşın sona ermesinden itibaren bir yıl içinde cumhurbaşkanlığı ve yasama seçimleri de dahil olmak üzere reformları uygulama taahhüdünü teyit ediyor.
- Filistin Yönetimi, iki yıl içinde UNESCO standartlarına uygun müfredat geliştirmeyi ve mevcut yasalar kapsamında tutuklu ve şehit ailelerine yapılan ödemeleri iptal etmeyi taahhüt ediyor.
Avrupa Konseyi Başkanı: Ortadoğu’da adil ve kalıcı bir barışa ulaşmanın tek pratik yolu iki devletli çözümdür.
AB Genel Sekreteri Costa, Trump’ın Gazze planının ardından tüm tarafları barış için ‘an’ı yakalamaya çağırdı
Avrupa Konseyi Başkanı: Tüm taraflar Orta Doğu’da barışa gerçek bir şans vermeli
Norveç hükümeti: Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi konusunda bölgedeki ve bölgedeki ortaklarımızla yakın temas halindeyiz.
Norveç hükümeti: Başkan Trump’ın Gazze’de ateşkes planını memnuniyetle karşılıyoruz.
Norveç hükümeti: Trump’ın Gazze planını memnuniyetle karşılıyoruz ve ileriye dönük yol konusunda bölge ve ötesindeki ortaklarımızla görüşüyoruz.
Birleşik Krallık:
- Birleşik Krallık başbakanı Keir Starmer Trump’ın Gazze’deki çatışmaların sona erdirilmesi, rehinelerin serbest bırakılması ve insani yardım sağlanması yönündeki çabalarını güçlü bir şekilde destekliyoruz.
- Birleşik Krallık başbakanı Keir Starmer Hamas artık Trump’ın planını kabul etmeli ve silahlarını bırakarak rehineleri serbest bırakarak bu acıya son vermeli.
Benyamin Netanyahu’nun Başkan Donald Trump ile görüşmesi sırasında Beyaz Saray, ABD başkanının İsrail ile Hamas arasındaki savaşı ve Gazze’nin yönetimini sona erdirme planını açıkladı. Donald Trump’a göre, yaklaşık yirmi maddeden oluşan bu yol haritası, birkaç Arap ve Müslüman liderin desteğiyle geliştirildi. Ürdün Kralı, Mısır Cumhurbaşkanı, Endonezya Cumhurbaşkanı ve ayrıca Türkiye Cumhurbaşkanı’nı örnek gösterdi.
AFP’ye konuşan görüşmelere yakın bir yetkili, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Donald Trump’ın planını Hamas’a sunduğunu söyledi. Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman El Sani ve Mısır istihbarat şefi Hasan Mahmud Reşad, “Hamas müzakerecileriyle bir araya gelerek planı sundular Hamas müzakerecileri, planı iyi niyetle inceleyip yanıt vereceklerini söylediler” dedi.
Plan, Gazze halkının çekilmesini gerektirmiyor ve her iki taraf da kabul ederse savaşın derhal sona ermesini öngörüyor. Ayrıca, İsrail’in planı kabul etmesinden itibaren 72 saat içinde kalan tüm rehinelerin serbest bırakılmasını da öngörüyor. Rehineler serbest bırakıldıktan sonra İsrail, aralarında birkaç yüz müebbet hapis cezasına çarptırılmış 1.000’den fazla Filistinli tutukluyu serbest bırakacak. Filistin toprakları, Hamas’ın dahil edilmeyeceği geçici bir “teknokratik ve apolitik” otorite tarafından yönetilecek. Bu otorite, Donald Trump’ın başkanlığını yaptığı ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in de rol alacağı bir “barış komitesi” tarafından denetlenecek.
Donald Trump, İsrail’in anlaşma kapsamında Gazze’den “aşamalı” çekileceğini belirtti. ABD Başkanı, “Gazze’deki yeni geçiş yönetimiyle birlikte tüm taraflar, İsrail güçlerinin aşamalı olarak geri çekilmesi için bir takvim üzerinde anlaşacak” dedi. Donald Trump, İsrail’in önerilen barış anlaşmasını kabul etmemesi halinde Hamas’ı yenilgiye uğratmak için atacağı adımlarda ABD’nin “tam desteğine” sahip olacağını belirtti.
Kaynak: Musitem Haber
