Macaristan Başbakanı Viktor Orban Cuma günü yaptığı açıklamada, hükümetinin Rus enerji şirketlerine yönelik ABD yaptırımlarını “atlatmanın yolları” üzerinde çalıştığını söyledi.
ABD, Çarşamba günü Rusya’nın en büyük iki petrol üreticisi Rosneft ve Lukoil’e yaptırım uyguladı; bu, ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve dönmesinden bu yana Rusya’ya karşı ilk yaptırımdı.
27 ülkeden oluşan AB’de Kremlin ve Trump’ın en yakın müttefiki olarak görülen Macaristan, Moskova’nın Ukrayna’yı işgaline rağmen hâlâ Rus petrolüne büyük ölçüde bağımlı.
Orban haftalık radyo röportajında, “Kamu hizmeti fiyatlarında indirim isteyen herkes, Macaristan’ın Rusya’dan petrol ve gaz satın alma hakkını veya Ruslarla aynı fiyattan veya daha ucuza satın alma hakkını savunmalı” dedi.
Hükümeti, 2013 yılında fiyatları düşük tutmak için amiral gemisi politikalarından biri olan hane halkı enerji fiyat tavanını uygulamaya koydu.
Milliyetçi lider, “Bu mücadele henüz bitmedi; bazı Rus petrol şirketlerine karşı yaptırımlar var… Bu yaptırımları aşmanın yolları üzerinde çalışıyoruz” diye ekledi.
AB, Perşembe günü ayrıca, Kremlin’in 2022 işgalinden bu yana bloğun 19. yaptırım paketinde Rus petrol ve gaz sektörüne yeni kısıtlamalar getirdi.
AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarını defalarca eleştiren Orban, Macaristan’a boru hatları üzerinden petrol teslimatında muafiyet sağladı.
Macaristan’ın ABD’nin Rus Petrolüne Yaptırımlarını Aşma Çabaları
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, bugün (24 Ekim 2025) yaptığı açıklamada, ülkesinin ABD’nin Rus petrol şirketlerine uyguladığı yeni yaptırımları aşmak için çalıştığını belirtti. Bu konu, Avrupa’da enerji güvenliği ve Rusya-Ukrayna savaşı bağlamında önemli bir tartışma yaratmış durumda.
Arka Plan
- ABD Yaptırımları: ABD Başkanı Donald Trump, 23 Ekim 2025’te ikinci döneminde ilk kez Rusya’ya doğrudan yaptırım uyguladı. Hedef, Rusya’nın en büyük petrol şirketleri olan Lukoil ve Rosneft. Amaç, Moskova’yı Ukrayna’da ateşkes anlaşmasına zorlamak. Yaptırımlar, petrol fiyatlarını yükseltti ve Avrupa’da tedarik zincirlerini etkiledi. Etkisi Kasım sonundan itibaren başlayacak.
- Macaristan’ın Durumu: Macaristan ve komşusu Slovakya, AB içinde Rus petrolünün en büyük alıcıları. AB’nin Rus petrolü kısıtlamalarından muafiyet almış olsalar da, enerji ihtiyacının büyük kısmı Druzhba boru hattı üzerinden Rus ham petrolüne dayalı. Macaristan’ın petrol devi MOL’ün Macaristan ve Slovakya’daki rafinerileri, yılda 14,2 milyon ton Rus petrolü işliyor – bu, ülkenin petrol ihtiyacının neredeyse tamamı.
Orbán’ın Açıklamaları
- Orbán, devlet radyosu Kossuth’ta verdiği röportajda, “Bu yaptırımı nasıl aşacağımız konusunda çalışıyoruz” dedi. MOL yetkilileriyle görüştüğünü ve teknik/yasal çözümler aradıklarını belirtti, ancak detay vermedi.
- Orbán, yaptırımlara doğrudan karşı çıkmayacağını ima etti; bunun yerine “çevreleme” (circumvent) yöntemleri üzerinde duruyor. Geçen yıl Ukrayna’nın Lukoil’e yaptırım uygulaması sırasında MOL, Belarus-Ukrayna sınırında petrol sahipliğini devralarak akışı sürdürmüştü – benzer bir taktik tekrarlanabilir.
Olası Yöntemler ve Etkiler
- Potansiyel Çözümler:
- Sahiplik Değişiklikleri: Petrolün sınırda üçüncü taraflara devredilmesi veya ara şirketler üzerinden transfer.
- Muafiyet Talepleri: Macaristan, ABD’den geçici muafiyet isteyebilir; Almanya da Rosneft bağlantılı şirketleri için benzer adımlar atıyor.
- Alternatif Kaynaklar: Hırvatistan’ın Adria boru hattı gibi seçenekler öneriliyor, ancak Orbán bunlar için “yetersiz” diyor. AB fonları, Rusya’dan ayrılma için kullanılabilir.
- Riskler: Yaptırımları aşma girişimi, ABD-Macaristan ilişkilerini gerilebilir – Orbán Trump’ın müttefiki olsa da, Putin’le yakınlığı biliniyor. Petrol fiyatlarındaki artış, Macaristan’da enflasyon ve yakıt maliyetlerini yükseltebilir.
Tepkiler
- AB ve Komşular: Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, Orbán’ı Rus petrolü almaya devam ettiği için eleştirdi; Macar Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó ile kamuoyu tartışması yaşandı. AB, Macaristan’ı yakından izliyor.
Kaynak: Musitem Haber
