Malezya Dışişleri Bakanı Mohamad Hasan Salı günü yaptığı açıklamada, Malezya ve ABD’nin Tayland ve Kamboçya arasında bir ateşkes anlaşmasına aracılık edeceğini söyledi.
Mohamad, ateşkesin 26-28 Ekim tarihleri arasında Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da yapılacak ASEAN liderler toplantısında imzalanmasını umduğunu söyledi.
Tayland ve Kamboçya arasında 817 kilometrelik (508 mil) kara sınırı boyunca belirsiz noktalarda yaşanan gerginlik, Temmuz ayında beş gün süren ölümcül bir çatışmaya dönüştü.
İki ülke arasında on yılı aşkın süredir yaşanan en şiddetli çatışmada, her iki tarafta da en az 48 kişi hayatını kaybetti ve yüz binlerce kişi geçici olarak yerinden edildi.
Malezya Dışişleri Bakanı (veya ASEAN Başkanı sıfatıyla Başbakan Anwar Ibrahim’in açıklamalarına atıfla bir yetkili), Tayland ve Kamboçya’nın sınır anlaşmazlığı nedeniyle Temmuz 2025’te yaşanan çatışmaların ardından, ön ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için ASEAN zirvesinde resmi bir anlaşma imzalayacağını duyurdu. Bu gelişme, 14 Ekim 2025 tarihli haberlere göre, Vientiane’de (Laos) düzenlenecek ASEAN Zirvesi’nde gerçekleşecek.
Kısa Arka Plan:
- Çatışmanın Kökeni: Tayland ve Kamboçya arasındaki sınır anlaşmazlığı (özellikle Preah Vihear tapınağı civarı), 24 Temmuz 2025’te bir mayın patlamasıyla alevlendi. Bu, 5 günlük yoğun çatışmalara yol açtı; en az 35-43 kişi öldü, 260.000’den fazla kişi yerinden edildi. Çatışmalar topçu ateşi ve hava saldırıları içeriyordu.
- İlk Ateşkes: 28 Temmuz 2025’te Malezya’nın ev sahipliğinde Putrajaya’da yapılan özel toplantıda, Tayland vekil Başbakanı Phumtham Wechayachai ve Kamboçya Başbakanı Hun Manet, “anında ve koşulsuz” bir ateşkes imzaladı. Bu, Malezya’nın ASEAN başkanlığı rolüyle kolaylaştırıldı; ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret yaptırımı tehditleri ve Çin’in arabuluculuğu etkili oldu.
- Takip Gelişmeleri: 7 Ağustos 2025’te Kuala Lumpur’da savunma bakanları, ASEAN gözlemcilerinin (Malezya liderliğinde) sınırda konuşlandırılmasını kabul etti. Bu, ateşkesi doğrulamak ve iletişimi iyileştirmek için atıldı.
Zirvedeki İmza: Malezya yetkilisi, zirvede imzalanacak anlaşmanın ateşkesi kalıcı hale getireceğini, sınır mekanizmalarını güçlendireceğini ve ASEAN gözlemcilerinin rolünü genişleteceğini belirtti. Bu, bölgedeki istikrar için önemli bir adım olarak görülüyor ve Trump’ın “barış yapıcı” rolünü öne çıkarıyor. Zirve, ASEAN’in 2025 vizyonu doğrultusunda barış ve ekonomik işbirliğini vurguluyor.
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN):
Güneydoğu Asya Uluslar Birliği, 8 Ağustos 1967’de Vietnam Savaşı’ndan kaynaklanan komünist genişlemeye karşı olarak Filipinler, Malezya, Tayland, Endonezya ve Singapur arasında kurulan uluslararası örgüt. 2005 yılında örgütün toplam gayri safi yurt içi hasılası yaklaşık 884 milyar dolardır.
Örgütün Amacı: Ekonomik, sosyal, kültürel, teknik, eğitim ve diğer alanlarda işbirliği, adalet kavramına, hukuk ve Birleşmiş Milletler ilkelerine saygı çerçevesinde bölgesel barış ve istikrarın sağlanması.
Kuruluş Tarihi: 1967 Merkezi: Cakarta Genel Sekreteri: Le Dato Lim Jock Hoi
Üye Ülkeler:
Endonezya, Malezya, Tayland, Filipinler ve Singapur (kurucu üyeler), Bruney (1984), Vietnam (1995), Laos (1997), Myanmar (1997) ve Kamboçya (1999)
Diyalog Ortakları:
AB, ABD, Kanada, Rusya, ÇHC, Japonya, Güney Kore, Hindistan, Avustralya ve Yeni Zelanda
Sektörel Diyalog Ortakları:
İsviçre, Norveç, Pakistan, Türkiye
Türkiye’nin Üyelik Durumu:
Türkiye ASEAN’a üye değildir. (23 Temmuz 2010’da ASEAN Dostluk ve İşbirliği Anlaşmasına -ASEAN/TAC- taraf olmuştur.)
4-6 Ağustos 2017 tarihlerinde Manila’da düzenlenen 50. ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında ülkemizle ASEAN arasında Sektörel Diyalog Ortaklığı (SDO) tesis edilmesi kararı alınmıştır. ASEAN’ın 50. yıldönümünde ülkemizin SDO statüsünü elde etmesi anlamlı olmuştur.
Kaynak: Musitem Haber
