ABD’nin Utah eyaletindeki mormon cırcır böceği istilasında, ezilen böceklerin kayganlaştırdığı yollar trafik kazalarına neden olurken, bazı ilçelerde kar küreme araçları bu böcekleri temizlemek için kullanılıyor. Uzmanlar, ilkbaharda yumurtadan çıkan böceklerin yaz aylarında ikinci bir dalga oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.
MORMON CIRCIR BÖCEĞİ NEDİR?
Mormon cırcır böcekleri, batı ABD’ye özgü, uçamayan büyük katid türlerinden biri. Parlak kırmızımsı renkte olan bu böcekler yaklaşık 5 santimetreye kadar büyüyebiliyor ve Utah, Montana, Oregon, Idaho ve Nevada gibi eyaletlerde yaygın olarak görülüyorlar.
Kuraklık ve sıcak havada hızla çoğalan bu böcekler, milyonlarca bireyden oluşan göç eden sürüler hâlinde hareket ediyor. Tarım alanlarında şimdiden mahsul kayıpları rapor edilirken, ev bahçeleri de gece boyunca tamamen tahrip edilebiliyor. Özellikle küçük yerleşim alanlarında böceklerin çürümesinden kaynaklanan kötü koku yayılıyor.
AÇ KALDIKLARINDA BİRBİRLERİNİ YİYORLAR
Mormon cırcır böcekleri aynı zamanda yamyamca davranışlarıyla bilinir. Besin kıtlığı yaşandığında, genellikle sürüdeki diğer bireyleri yerler; özellikle protein ve tuz açısından zengin olan karın bölgesini hedef alırlar.
Bu yamyamlık davranışı, hareket kalıplarında önemli bir rol oynar. Bilim insanları, bu böceklerin çoğu zaman arkalarından yenmemek için ileriye doğru yürümeye devam ettiklerini tespit etti. Bu durum, mormon böceklerinin devasa ve koordineli göçlerini harekete geçiren unsurlardan biri.
GEÇMİŞTE DE BÜYÜK KAYIPLARA YOL AÇTI
Bu böceklerin ismi, 1800’lü yıllarda Utah’a yerleşen Mormon öncülerinin yaşadığı benzer bir istila döneminden geliyor. O dönemdeki istila, buğday, mısır ve arpa tarlalarını yok etmişti. 2003 yılında ise batı Utah’da 2,7 milyon dönümlük tarım ve çöl arazisi bu böcekler tarafından istila edilmiş, evlerin dış cepheleri dahi zarar görmüştü.
Yetkililer, artan istilalar karşısında pestisit kullanımını artırmayı ve çiftçilere maddi destek programları sunmayı değerlendiriyor. Ev sahiplerine ise evlerindeki çatlakları kapatmaları, yiyecek ve su kaynaklarını ortadan kaldırmaları, çöplerini düzenli olarak dışarı çıkarmaları ve karanlık alanları düzenli olarak kontrol etmeleri tavsiye ediliyor.
Utah Devlet Üniversitesi (USU) Uzantısı ve Utah Tarım ve Gıda Departmanı (UDAF), istila bildirimleri ve mücadele yöntemleri için halkın başvurabileceği kurumlardan bazıları.
İSİM TARTIŞMASI GÜNDEMDE
Bu arada, eyalet meclisinde böceğin adının değiştirilmesine yönelik yeni bir yasa tasarısı gündemde. Eleştirmenler, “Mormon cırcır böceği” isminin böcekle dini bir bağlantı kurduğu gerekçesiyle değiştirilmesi gerektiğini savunuyor.
KAYNAK: NTV
